Vlaardings water: toen, nu en later

Op deze pagina houden we je op de hoogte van de activiteiten die in 2025 op de agenda staan voor ‘Vlaardings water: toen, nu en later’.

Tijd-Schrift Historische Vereniging Vlaardingen

De Historische Vereniging Vlaardingen (opgericht in januari 1967) laat vier keer per jaar het verenigingsblad Tijd-Schrift verschijnen. Tijd-Schrift 175 kwam in maart 2025 uit en het staat helemaal in het teken van water. Het is te bestellen via hvv-vlaardingen.nl.

Reizende buitenexpositie WATER

De buitenexpositie WATER geeft in vogelvlucht de betekenis van water voor Vlaardingen weer. De vijf menshoge letters reizen door de stad. Ze stonden vanaf 25 maart voor het Infopunt Vlaardingen en bezetten vervolgens een prominente plek voor het stadhuis op de Markt. Na een tussenstop in de Broekpolder begin juni zijn de letters op 27 juni geland op het Stadsstrand aan de Nieuwe Maas. Vanaf 13 september 2025 komen de letters op het Veerplein te staan, om te informeren over de band tussen water en Vlaardingen op het gratis festival De Stadskaravaan.

​​​​​​Fotografie: Gaby Jongenelen

Expositie WATER in Stadsarchief Vlaardingen

Water was en is in Vlaardingen altijd vriend en vijand tegelijk. Dat blijkt uit het overzicht van overstromingen, uit de effecten op de volksgezondheid van open riolen en van drinkwater uit de haven én uit hoe Vlaardingen floreerde door de visserij en genoot van waterrecreatie. Dit en meer is allemaal te zien op de expositie WATER van 9 april t/m 31 december 2025 in het Stadsarchief Vlaardingen. Te bezoeken op dinsdag, donderdag en vrijdag van 10-17 uur in de hal van het gebouw aan Plein Emaus 5 in Vlaardingen.

In deze expositie ontbreekt het bekende 18e-eeuwse schilderij ‘Nedergank van Flardinga’ natuurliijk niet. Het schilderij herinnert aan de grote overstroming van 21 december 1163. Diverse nederzettingen tussen de Schie en de Rotte verdwenen toen in de woeste golven en ook Vlaardingen kreeg het zwaar te verduren.  Als schilder is onlangs Anthony Buiteweg (1701-1783) geïdentificeerd. Bron: Collectie Stadsarchief Vlaardingen

Nieuwe drijvende kracht: Willem van Tijen

Na vier eerdere drijvende krachten, die vanaf september 2023 in de haven dobberen, heeft de stad er sinds 16 april 2025 een vijfde beeld op boei bij. De ‘architect van de Westwijk’ Willem van Tijen dobbert in een sloot aan de rand van het Marnixpark in de Westwijk. Alle drijvende krachten waren van betekenis in het verleden van de stad.

Willem van Tijen (1894 - 1974) is een grondlegger van de sociale woningbouw. Hij stond met zijn architectenbureau aan de wieg van systeem-en prefab-bouw, wat hem in staat stelde om in het naoorlogse Nederland snel en op grote schaal woonruimte te realiseren. 
Ook Vlaardingen riep na de oorlog Van Tijens’ hulp in vanwege grote woningbouwplannen voor de stad. Iedere buurt kreeg zijn eigen karakter. We zien zijn invloed terug in het centrum, Babberspolder, Holy, maar bovenal in de Westwijk. Zijn specialiteit: betaalbare, fijne en goede woningen, ruimte voor groen, ruimte om te sporten en te spelen én genoeg ruimte om je buurtgenoten te ontmoeten. Daarmee wist hij wonen tot geluk te maken.

Alle gekozen drijvende krachten staan symbool voor Vlaardingers van nu. Bijvoorbeeld voor mensen die nu een rol spelen bij de ontwikkeling van onze stad, voor buren die naar elkaar omkijken, voor creatieve doeners en voor mantelzorgers die zoveel steun bieden. Wie maakt voor jou het verschil? 

Fotografie: Gaby Jongenelen

Historische Stadswandeling Water gelanceerd

Wie zin heeft in een wandeling langs mooie plekken en verhalen over water in Vlaardingen, kan vanaf 21 mei 2025 op ontdekkingstocht met de nieuwe Historische Stadswandeling Water. De wandeling is samengesteld door de gemeente en te vinden op de app Vlaardingen Routes en op www.vlaardingendoen.nl. De wandeling is de 4,6 km lang en start bij het Infopunt Vlaardingen aan de Westhavenkade.

De historische wandelroute neemt je mee langs het visserijverleden, langs de strijd om droge voeten te houden, langs slimme oplossingen om het water in de haven te reguleren, maar ook langs leuke anekdotes, zoals een gezonken zwembad.
Wie interesse heeft in een rondleiding met gids kan de agenda van ServiceTeam Vlaardingen in de gaten houden: serviceteam-vlaardingen.nl. Hun eerste wandeling met gids was op 21 juni.

Afvalharingen: van zwerfvuil tot kunst

Op zondagmiddag 1 juni onthulde wethouder Ivana Somers-Gardenier een tijdelijk kunstwerk op de Westhavenkade. Het waren negen ‘afvalharingen’: acht babyharingen en hun grotere moeder. Die middag was er ook een CleanSUP-evenement. Deelnemers plukten vanaf hun peddelborden zwerfvuil uit de Oude Haven, waarmee ze de moederharing vulden en het tijdelijke kunstwerk compleet maakten. De afvalharingen zijn inmiddels verhuisd naar het Stadsstrand.

De acht babyharingen stonden in mei bij acht Vlaardingse basisscholen. Leerlingen van KBS De Hoeksteen, IKC De Ark, Avonturijn, de Ericaschool, IKC Het Spectrum, de PWA, IKC De Bavinck en IKC Van Kampen hebben enthousiast hun babyafvalharing gevuld met zwerfafval uit hun buurt. 

Hit op de scholen

Het afval- en kunstproject kwam tot stand vanuit het stadsprogramma Leefbaar Vlaardingen van de gemeente in samenwerking met KADE40 en de scholen. De metalen afvalharingen zijn ontworpen door de Vlaardingse kunstenaar Cees Eykelenboom. Constructiebedrijf Voscon heeft de haringen geproduceerd en was sponsor van het project. Wethouder Ivana Somers-Gardenier (o.a. stadsprogramma Leefbaar) is blij met de positieve reacties vanuit de scholen: “Zwerfvuil is één van de grootste ergernissen bij de Vlaardingers. De afvalharingen waren een hit op de scholen. De leerlingen leerden spelenderwijs over waarom het belangrijk is je leefomgeving schoon te houden en geen afval op de grond te gooien. Jong geleerd is oud gedaan! Alleen samen houden we onze stad mooi en schoon.”

CleanSUP

Het CleanSUP-evenement was georganiseerd door Vlaardingen Partners. Het werd een gezellige middag met ook muziek op de kade. En met natuurlijk een harinkje. 

Tentoonstelling in pakhuis Visscherij Maatschappij Vlaardingen

Op donderdag 5 juni opende het voormalige pakhuis Visscherij Maatschappij Vlaardingen aan de Koningin Wilhelminahaven officieel. Het is een Rijksmonument dat na jarenlange leegstand gerestaureerd en herbestemd is.

De begane grond van het pand is ingericht als expositieruimte. Langs de wanden hangen werken van een tweetal kunstenaars: de in Vlaardingen gevestigde kunstenaar Johannes Steendam en de uit Friesland afkomstige kunstenaar Pieter de Vries. Beiden hebben Water en Land als inspiratiebron. Deze tentoonstelling sluit goed aan bij de extra aandacht voor water in 2025 van de gemeente Vlaardingen. De tentoonstelling was voor publiek toegankelijk op de openingsdag en op de twee daaropvolgende zaterdagen en hierna kunnen mensen op afspraak langs.

Nieuwe Drijvende Kracht: verloskundige mevrouw Adrie Mostert

Vanaf vrijdagmiddag 27 juni is Vlaardingen een zesde Drijvende Kracht rijker, onthuld door wethouder Lianne van Kalken. Dit keer is het mevrouw Mostert die geëerd wordt.  Arijaantje Mostert (roepnaam Adrie) was een zeer bekende en gerespecteerde verloskundige in Vlaardingen. Generaties vrouwen heeft ze bij hun bevalling ondersteund. De schattingen over het aantal Vlaardingers dat zij op de wereld heeft gezet, lopen uiteen van zo’n 11.000 tot zelfs wel 30.000 kinderen.

Adrie Mostert leefde van 1925 tot 2016. Aan de Frederik Hendriklaan ter hoogte van De Loper krijgt een eerbetoon als ‘drijvende kracht’, een standbeeld op een boei in het water. De Drijvende Krachten zijn kleurrijke figuren uit de (recente) geschiedenis. Ze dagen voorbijgangers uit om vooral de verhalen te vertellen van de échte Vlaardingse helden: vaders en moeder, buren en vrienden die voor bewoners en voor onze stad het verschil maken. 

Waterprogramma op Stadsstrand van start op 27 juni

Wethouder Lianne van Kalken gaf om 17.30 uur op vrijdag 27 juni 2025 op het Stadsstrand aan de Waterleidingstraat het startschot voor een educatief en recreatief waterprogramma, dat hier de hele zomer voor verrassingen zal zorgen.

Bezoekers kunnen de hele zomer in een tot exporuimte omgebouwde olietank de wereld in, op en aan het water ontdekken en speciale drankjes als de strandcocktail ‘Buiswater’ bestellen van een ‘waterkaart’. Ook de reizende buitenexpo, met de vijf menshoge letters WATER, is geland op het Stadsstrand. En er is meer te ontdekken, zoals zandsculpturen, een waterkunstinstallatie, sprankelende graffiti en spreukentegels.

Op verschillende woensdagen in de vakantieperiode kon u hier bovendien een visser, de stadsecoloog en de stadstuinman ontmoeten. Zij vertelden verhalen over wat er in en langs de rivier leeft. Omdat er op allerlei oevers in deze getijdenrivieren meer groen komt, ontstaat een steeds natuurlijker gebied. Daar merken we ook in Vlaardingen het nodige van. In de Nieuwe Maas zwemmen al volop zeehonden en bij de Buitenhaven is al eens een bever gespot!

Expeditie Stadsstrand voor kids 

Ga op expeditie en vind een verborgen schat! 

In het staartje van de schoolvakantie konden kinderen van 6-12 jaar op maandag 25, dinsdag 26, donderdag 28 en vrijdag 29 augustus van 13.00 tot 17.00 uur op het Stadsstrand lekker spelen en zich verwonderen. Water stond centraal. 

(s)Haring the City

Op vrijdag 11 en zaterdag 12 juli 2025 verandere de Vlaardingse Buitenhaven en een deel van de Koningin Wilhelminahaven in het bruisende decor van sHaring the City – een sprankelend nieuw festival waar water, haring, cultuur en gezelligheid samenkomen. Let op: met een kleine s en een grote H, want het draait om de H van haring én van Hart voor de stad.

Het was een gratis toegankelijk evenement met een feestelijk programma vol muziek, theater, varend erfgoed, culinaire verrassingen en ontmoetingen. Het festival was ook een ode aan de rivier, om de stad met het water te verbinden en Vlaardingen dichter bij haar maritieme hart tenbrengen.

Vrijdagavond 11 juli startte met een vlootschouw op de Nieuwe Maas en een feestelijk kadeprogramma. Op zaterdag 12 juli stak het programma écht van wal.

Met het jongerenfeest Stranded, een ambachtelijk kadeklusplein, straattheater, de gezellige Dolle Dries Bar en natuurlijk veel live muziek van onder andere de Wannebiezz, Rita Young, Sixties Revolution en een spetterende ‘finalalalale’ met de legendarische Hermes House Band.

Kijk op de socials van Sharing the City voor een terugblik!

Woodworks was een van de festivalbands!

Beleef water in middeleeuws Vlaardingen 

Fotograaf: Nico te Laak

Rond het jaar 1000 bepaalde water het leven in Flardinga, zoals Vlaardingen toen heette. De nederzetting aan de rivier was een plek van handel, strijd, en vernieuwing, waar zompige moerasgrond én tolheffing op trotse koggeschepen een grote rol speelden. Bezoekers konden tijdens het evenement ‘Water: zegen of zorg?’ op zaterdag 30 en zondag 31 augustus in de middeleeuwen duiken. Kijk op vlaardingen1018.nl voor meer info. 
Op zaterdag 30 augustus om 13.00 en 15.00 uur toonde een opvoering in het Buizengat met de Kamper Kogge en het Vikingschip De Dorestat hoe de tolheffing van graaf Dirk III eraan toe ging. Ook was er die dag bij de scheepshelling en het plein aan de Hoflaan een jaarmarkt met ambachten, historische gerechten, muziek en straattheater én was Museum Vlaardingen gratis toegankelijk.

Schepen bezichtigen 

Zondag 31 augustus keerde de rust terug in het Buizengat, maar konden mensen nog wel de middeleeuwse schepen komen bezichtigen. 

Slag bij Vlaardingen

Graaf Dirk III inde illegaal tol bij passerende schepen. Met de inkomsten bouwde hij in Flardinga een grafelijk hof en liet hij moeras droogleggen. Deze grond gaf hij aan boeren. Zijn daden werden niet gewaardeerd door de machthebbers. De Slag bij Vlaardingen op 29 juli 1018, waarbij een keizerlijk leger naar Vlaardingen kwam om de graaf in het gareel te krijgen, werd door de graaf en de Vlaardingse boeren gewonnen. Dit zorgde voor verdere bloei van zijn graafschap, waaruit later het graafschap Holland ontstond.

Oude Havenburg in schijnwerpers op 6 september

De Oude Havenbrug ondergaat groot onderhoud. Wie meer wil weten over de opknapbeurt, de brughistorie én over het gedicht dat de brug sinds kort siert, is van harte welkom op zaterdag 6 september in Museum Vlaardingen en op de Vlaardingse Fluisterboot. Op die plekken staat de Oude Havenbrug die dag in de schijnwerpers.

Vanaf 14.00 uur zijn er in Museum Vlaardingen twee gratis lezingen: een historicus van het Stadsarchief Vlaardingen gaat in op de brughistorie, daarna neemt een expert in bruggen- en sluizenonderhoud het stokje over. Voordat de lezingen beginnen, treedt buiten tussen 13.15 en 14.00 uur shantykoor De Vlaardingse Muiters op. Na de lezingen volgt vanaf ongeveer 14.30 uur een vaartocht van ongeveer een uur op de Vlaardingse Fluisterboot, met vanzelfsprekend een rustig moment om het gedicht onder de brug vanaf het water te bewonderen.

Onderhoud en poëzie ter verrijking

De Oude Havenbrug was toe aan een grote opknapbeurt. Begin dit jaar zijn onder andere de elektrotechnische installaties van de brug vervangen en in augustus werden de balken onder de brug met poëzie verrijkt. De dichtregels komen tevoorschijn wanneer de brug opengaat. Na het vervangen van het wegdek, dat nog op de planning staat, kan de brug weer lang mee.

Dichter Look J. Boden dichtte de vier regels voor vier balken onder de brug:

We staan stil, worden wachters gewikkeld in tijd.
De weg steekt haar hand op, groet ons
als oude bekenden: een teken van liefde.
Eén moment zijn we, onvervreemdbaar, van elkaar.

Aanmelden voor vaartocht

Het bijwonen van de lezingen en het varen op de fluisterboot zijn gratis. Voor de vaartocht moeten mensen zich wel aanmelden. Dat kan tot aanstaande vrijdag 5 september 12.00 uur via www.vlaardingen.nl/vaartocht. Er zijn maximaal 35 aanmeldingen mogelijk en vol=vol.

Vijf keer een Oude Havenbrug

De huidige Oude Havenbrug is de vijfde brug op deze plek. De eerste brug dateert van 1613.

Een sleutelrol is weggelegd voor de Amsterdamse specerijenkoopman Pieter Gerritsz van Ruytenburch, de vader van Wilhem, de man in het geel op ‘De Nachtwacht’. Deze Van Ruytenburch werd in 1611 ambachtsheer van Vlaardingen en Vlaardinger-Ambacht. Hij wilde een betere verbinding naar de stad vanaf zijn buitenplaats, die ten oosten van de haven lag, en bepleitte de komst van een brug bij het stadsbestuur. Het stadsbestuur stemde in, want had plannen om de oostkant van de stad te bebouwen. Het stadsbestuur en Van Ruytenburch betaalden samen voor een sierlijk klapbrug. Na de komst van de brug kwamen er woon- en pakhuizen aan de oostzijde van de haven.

Tussen de eerste en de huidige brug werd nog twee keer een ijzeren valbrug geplaatst en een draaibrug. Op 28 november 1959 werd de huidige basculebrug geopend.

Bezoek De Visfabriek op 13 september

Open Monumentendag staat op 13 september in het teken van Architectuur en erfgoed. Een bezoek aan het kantoorverzamelgebouw De Visfabriek mag dan niet ontbreken. Dit rijksmonument aan de Koningin Wilhelminahaven NZ 11-A is onlangs na ruim vijftig jaar leegstand gerestaureerd. U kunt hier ook een bijna-voltooide beeldentuin bewonderen.

Ooit was het ‘Pakhuis N.V. Visscherijmaatschapij Vlaardingen’ een haringopslag en nettenruimte. Jan Joanknegt is de drijvende kracht achter de restauratie. Hij vertelt: “Op het binnenterrein en in de hal van het pand komen vijf kunstobjecten. Ze vertellen een verhaal over het visserijverleden. Zo staat een kunstboom in de hal symbool voor de terugkeer van de vissers naar het vaste land. De objecten krijgen nog bordjes met een toelichting en komen in een digitale stadswandeling.”

Op 13 september is De Visfabriek open voor publiek tussen 11.00 en 14.00 uur. Kijk voor Open Monumentendag op stichtingerfgoedvlaardingen.nl.

Mozaïek een waterkruik op 13 september

Tijdens de Stadskaravaan op zaterdag 13 september op het Veerplein en is er van alles te zien en doen rondom water. De buitenexpo WATER staat hier, kinderen kunnen met water ‘limonade’ brouwen en bij een kraam van het Archeologisch Depot komt het waterrijke verleden tot leven.

In het Archeologisch Depot liggen eeuwenoude voorwerpen, zoals negentiende-eeuwse mineraalwaterkruiken voor het bewaren van bronwater. Tijdens de Stadskaravaan kunnen kinderen en volwassenen een houten uitsnede in de vorm van een kruik mozaïeken. Met hulp van lijm en scherven (opgegraven) aardewerk verandert de kruikvorm in een kleurrijk kunstwerk.

Visnet van 5000 jaar oud

Uit het depot zijn nog meer objecten opgediept. Van vishaken, drijvers en loodjes uit het vissersverleden tot aardewerk met afbeeldingen van haring en schepen. Maar ook een penning voor het redden van een drenkeling en fragmenten van een vijfduizend jaar oud visnet. Wie langskomt, ziet dat het verleden niet in vitrines hoeft te liggen, maar met een beetje fantasie en lijm weer tot leven komt.

Limonadefabriek

Voor kinderen is er meer wateravontuur. Wil jij een drank van water en vruchten brouwen?  Met buizen, kranen en koppelstukken bouw je een ‘limonadefabriek’. Het stromende water maakt geluiden en zo krijgt jouw vruchtendrank een eigen symfonie!

Meer weten over de Stadskaravaan, het reizende gratis festival vol cultuur, kunst en muziek, op 13 september van 13.00 tot 17.00 op het Veerplein? Kijk op stadsgehoorzaal.nl.