Vlaardings water: toen, nu en later

Water loopt als een blauwe draad door de Vlaardingse geschiedenis. Via de zee bracht het onze stad handel, visserij en voorspoed. De Vlaardingers heten niet voor niets haringkoppen! Het water bracht ook tegenspoed. In 2025 is het op 14 november precies 250 jaar geleden dat een grote stormvloed Vlaardingen trof. Ten zuiden van de Zomerstraat reikte het water tot meer dan manshoog. De historische mijlpaal is voor de gemeente aanleiding om in 2025 extra aandacht te schenken aan water.

Onder het motto ‘Vlaardings water: toen, nu en later’ passeren ook hedendaagse en toekomstige onderwerpen de revue, zoals wateropvang door meer groen in de stad, kunst in het teken van water en wonen aan en recreëren op het water. Water biedt immers ook nieuwe kansen!

Kruispunt van waterwegen

Vlaardingen ligt al duizenden jaren strategisch op een kruispunt van waterwegen. Het was hierdoor goed wonen in Vlaardingen. Niet voor niets ontwikkelde Vlaardingen zich in de 11e eeuw tot belangrijkste zeehaven en handelsplaats van het toenmalige graafschap Holland. In de loop van de 16e eeuw verlegden de Vlaardingers hun bakens van handel naar visserij. Ook dat verliep gunstig. De Vlaardingse haringvloot groeide in de 17e en 18e eeuw tot de grootste ter wereld.

Het water bracht echter niet alleen voorspoed. Tijdens een enorme overstroming op 21 december 1163 sloeg over enkele kilometers lengte de dijk bij Vlaardingen weg. Tot ver in het achterland overstroomde Vlaardingen. Een metersdik pakket klei, diep in Holy te vinden, herinnert hier nog aan.

Buitenexpositie

Dit jaar strijkt de buitenexpositie WATER in de stad neer, waarop je in vogelvlucht de betekenis van water voor Vlaardingen kunt zien. Ook kun je duiken in het nieuwe tijdschrift van de Historische Vereniging Vlaardingen met water als thema. Het is te bestellen op hvv-vlaardingen.nl.

Nu en later

De band van Vlaardingen met het water is onverminderd actueel. De stad zoekt met het bouwen in de Rivierzone weer meer contact met het water. Aangezien dat gebied regelmatig onder water loopt, is het een uitdaging om de nieuwe bewoners droge voeten te laten houden.

Om aandacht te schenken aan de relatie van Vlaardingen met het water zijn er tal van activiteiten, rondom vijf thema’s.

‘Het water komt’ gaat over extreme weersomstandigheden die vragen om aanpassingen in onze stad. Hoe maken we Vlaardingen klimaatbestendig?

‘Aan het water’ zoomt vooral in op de Rivierzone, die zich ontwikkelt tot een nieuwe woonomgeving. Wat betekent dit voor de inwoners die buitendijks gaan wonen en voor de waterkering?

‘Op en in het water’ belicht de Vlaardingse wateren, die volop mogelijkheden bieden voor recreatie en sport. Hoe benutten we deze kansen optimaal?

Bij ‘Vies en schoon water’ staat de waterkwaliteit centraal. Die is van levensbelang. Van rioolgemalen tot waterzuivering, hoe houden we het water in en om Vlaardingen schoon?

‘Water en kunst’ gaat over de onuitputtelijke inspiratiebron die water is. Kunstwerken in Vlaardingen vertellen verhalen over water en de stad. Dit thema werpt een blik op de kunst die ons met het water verbindt en belicht nieuwe initiatieven voor poëzie en beeldende kunst in en rondom het water.

Verse vangst – overzicht van actuele activiteiten 

Op deze pagina houden we je op de hoogte van de activiteiten die in 2025 op de agenda staan voor ‘Vlaardings water: toen, nu en later’.

Tijd-Schrift Historische Vereniging Vlaardingen

De Historische Vereniging Vlaardingen (opgericht in januari 1967) laat vier keer per jaar het verenigingsblad Tijd-Schrift verschijnen. Tijd-Schrift 175 kwam in maart 2025 uit en het staat helemaal in het teken van water. Het is te bestellen via hvv-vlaardingen.nl.

Reizende buitenexpositie WATER

De buitenexpositie WATER geeft in vogelvlucht de betekenis van water voor Vlaardingen weer. De vijf menshoge letters reizen door de stad. Ze stonden vanaf 25 maart voor het Infopunt Vlaardingen en bezetten vervolgens een prominente plek voor het stadhuis op de Markt. Na een tussenstop in de Broekpolder begin juni zijn de letters op 27 juni geland op het Stadsstrand aan de Nieuwe Maas. Hierna duiken ze ook op andere plekken in de stad op.

Lianne met waterletters op Stadsstrand

​​​​​​Fotografie: Gaby Jongenelen

Expositie WATER in Stadsarchief Vlaardingen

Water was en is in Vlaardingen altijd vriend en vijand tegelijk. Dat blijkt uit het overzicht van overstromingen, uit de effecten op de volksgezondheid van open riolen en van drinkwater uit de haven én uit hoe Vlaardingen floreerde door de visserij en genoot van waterrecreatie. Dit en meer is allemaal te zien op de expositie WATER van 9 april t/m 31 december 2025 in het Stadsarchief Vlaardingen. Te bezoeken op dinsdag, donderdag en vrijdag van 10-17 uur in de hal van het gebouw aan Plein Emaus 5 in Vlaardingen.

Expositie WATER in Stadsarchief Vlaardingen - op de afbeelding zie je een schillderij met de tekst Nadergank van Flardingga Toca vita discendutn est mori in een banner staan. Onderaan de banner zie je een skyline van de stad en daaronder heel veel water.

In deze expositie ontbreekt het bekende 18e-eeuwse schilderij ‘Nedergank van Flardinga’ natuurliijk niet. Het schilderij herinnert aan de grote overstroming van 21 december 1163. Diverse nederzettingen tussen de Schie en de Rotte verdwenen toen in de woeste golven en ook Vlaardingen kreeg het zwaar te verduren.  Als schilder is onlangs Anthony Buiteweg (1701-1783) geïdentificeerd. Bron: Collectie Stadsarchief Vlaardingen

Nieuwe drijvende kracht: Willem van Tijen

Na vier eerdere drijvende krachten, die vanaf september 2023 in de haven dobberen, heeft de stad er sinds 16 april 2025 een vijfde beeld op boei bij. De ‘architect van de Westwijk’ Willem van Tijen dobbert in een sloot aan de rand van het Marnixpark in de Westwijk. Alle drijvende krachten waren van betekenis in het verleden van de stad.

Willem van Tijen (1894 - 1974) is een grondlegger van de sociale woningbouw. Hij stond met zijn architectenbureau aan de wieg van systeem-en prefab-bouw, wat hem in staat stelde om in het naoorlogse Nederland snel en op grote schaal woonruimte te realiseren. 
Ook Vlaardingen riep na de oorlog Van Tijens’ hulp in vanwege grote woningbouwplannen voor de stad. Iedere buurt kreeg zijn eigen karakter. We zien zijn invloed terug in het centrum, Babberspolder, Holy, maar bovenal in de Westwijk. Zijn specialiteit: betaalbare, fijne en goede woningen, ruimte voor groen, ruimte om te sporten en te spelen én genoeg ruimte om je buurtgenoten te ontmoeten. Daarmee wist hij wonen tot geluk te maken.

Alle gekozen drijvende krachten staan symbool voor Vlaardingers van nu. Bijvoorbeeld voor mensen die nu een rol spelen bij de ontwikkeling van onze stad, voor buren die naar elkaar omkijken, voor creatieve doeners en voor mantelzorgers die zoveel steun bieden. Wie maakt voor jou het verschil? 
Nieuwe drijvende kracht -  Willem van Tijen - Op de foto zie je de boei van Willem van Tijen drijven in een sloot in de Westwijk
Fotografie: Gaby Jongenelen

Historische Stadswandeling Water gelanceerd

Wie zin heeft in een wandeling langs mooie plekken en verhalen over water in Vlaardingen, kan vanaf 21 mei 2025 op ontdekkingstocht met de nieuwe Historische Stadswandeling Water. De wandeling is samengesteld door de gemeente en te vinden op de app Vlaardingen Routes en op www.vlaardingendoen.nl. De wandeling is de 4,6 km lang en start bij het Infopunt Vlaardingen aan de Westhavenkade.

De historische wandelroute neemt je mee langs het visserijverleden, langs de strijd om droge voeten te houden, langs slimme oplossingen om het water in de haven te reguleren, maar ook langs leuke anekdotes, zoals een gezonken zwembad.
Wie interesse heeft in een rondleiding kan de agenda van ServiceTeam Vlaardingen in de gaten houden: www.serviceteam-vlaardingen.nl. Hun eerste wandeling met gids was op 21 juni en ook voor 19 juli en 16 augustus is een begeleide wandeling gepland.

Afvalharingen: van zwerfvuil tot kunst

Op zondagmiddag 1 juni onthulde wethouder Ivana Somers-Gardenier een tijdelijk kunstwerk op de Westhavenkade. Het zijn negen ‘afvalharingen’: acht babyharingen en hun grotere moeder. Die middag was er ook een CleanSUP-evenement. Deelnemers plukten vanaf hun peddelborden zwerfvuil uit de Oude Haven, waarmee ze de moederharing vulden en het tijdelijke kunstwerk compleet maakten. De afvalharingen liggen voor de zeillogger de Balder en zijn nog een week te bewonderen.

De acht babyharingen stonden de afgelopen weken bij acht Vlaardingse basisscholen. Leerlingen van KBS De Hoeksteen, IKC De Ark, Avonturijn, de Ericaschool, IKC Het Spectrum, de PWA, IKC De Bavinck en IKC Van Kampen hebben enthousiast hun babyafvalharing gevuld met zwerfafval uit hun buurt. 

Hit op de scholen

Het afval- en kunstproject kwam tot stand vanuit het stadsprogramma Leefbaar Vlaardingen van de gemeente in samenwerking met KADE40 en de scholen. De metalen afvalharingen zijn ontworpen door de Vlaardingse kunstenaar Cees Eykelenboom. Constructiebedrijf Voscon heeft de haringen geproduceerd en was sponsor van het project. Wethouder Ivana Somers-Gardenier (o.a. stadsprogramma Leefbaar) is blij met de positieve reacties vanuit de scholen: “Zwerfvuil is één van de grootste ergernissen bij de Vlaardingers. De afvalharingen waren een hit op de scholen. De leerlingen leerden spelenderwijs over waarom het belangrijk is je leefomgeving schoon te houden en geen afval op de grond te gooien. Jong geleerd is oud gedaan! Alleen samen houden we onze stad mooi en schoon.”

CleanSUP

Het CleanSUP-evenement was georganiseerd door Vlaardingen Partners. Het werd een gezellige middag met ook muziek op de kade. En met natuurlijk een harinkje. 

Afvalharingen - van zwerfvuil tot kunst - Op de foto zie je verschillende afvalharingen die gemaakt zijn van metaal gevuld met zwerfafval. De haring staan naast het Infopunt van VlaardingenDoen op de Westhavekade.

Tentoonstelling in pakhuis Visscherij Maatschappij Vlaardingen

Op donderdag 5 juni opende het voormalige pakhuis Visscherij Maatschappij Vlaardingen aan de Koningin Wilhelminahaven officieel. Het is een Rijksmonument dat na jarenlange leegstand gerestaureerd en herbestemd is.

De begane grond van het pand is ingericht als expositieruimte. Langs de wanden hangen werken van een tweetal kunstenaars: de in Vlaardingen gevestigde kunstenaar Johannes Steendam en de uit Friesland afkomstige kunstenaar Pieter de Vries. Beiden hebben Water en Land als inspiratiebron. Deze tentoonstelling sluit goed aan bij de extra aandacht voor water in 2025 van de gemeente Vlaardingen. De tentoonstelling was voor publiek toegankelijk op de openingsdag en op de twee daaropvolgende zaterdagen en hierna kunnen mensen op afspraak langs.

Nieuwe Drijvende Kracht: verloskundige mevrouw Adrie Mostert

Vanaf vrijdagmiddag 27 juni is Vlaardingen een zesde Drijvende Kracht rijker, onthuld door wethouder Lianne van Kalken. Dit keer is het mevrouw Mostert die geëerd wordt.  Arijaantje Mostert (roepnaam Adrie) was een zeer bekende en gerespecteerde verloskundige in Vlaardingen. Generaties vrouwen heeft ze bij hun bevalling ondersteund. De schattingen over het aantal Vlaardingers dat zij op de wereld heeft gezet, lopen uiteen van zo’n 11.000 tot zelfs wel 30.000 kinderen.

Adrie Mostert leefde van 1925 tot 2016. Aan de Frederik Hendriklaan ter hoogte van De Loper krijgt een eerbetoon als ‘drijvende kracht’, een standbeeld op een boei in het water. De Drijvende Krachten zijn kleurrijke figuren uit de (recente) geschiedenis. Ze dagen voorbijgangers uit om vooral de verhalen te vertellen van de échte Vlaardingse helden: vaders en moeder, buren en vrienden die voor bewoners en voor onze stad het verschil maken. 

groepsfoto boeibeeld mevrouw Mostert

Waterprogramma op Stadsstrand van start op 27 juni

Wethouder Lianne van Kalken gaf om 17.30 uur op vrijdag 27 juni 2025 op het Stadsstrand aan de Waterleidingstraat het startschot voor een educatief en recreatief waterprogramma, dat hier de hele zomer voor verrassingen zal zorgen.

Het waterprogramma op het Stadsstrand begon met het ‘Jiggle Fish Festival’ van vrijdagavond 27 tot en met zondag 29 juni. Om te beginnen neemt natuurkenner Jeroen Verhoeff mensen op vrijdag om 17.45 uur mee op een watersafari naar zijn strandaquarium vol met slootleven als stekelbaarsjes, poelslakken en vlokreeftjes.

Bezoekers kunnen vanaf 27 juni in een tot exporuimte omgebouwde olietank de wereld in, op en aan het water ontdekken en speciale drankjes als de strandcocktail ‘Buiswater’ bestellen van een ‘waterkaart’. Ook de reizende buitenexpo, met de vijf menshoge letters WATER, is dan geland op het Stadsstrand. En er is meer te ontdekken, zoals zandsculpturen, een waterkunstinstallatie, sprankelende graffiti en spreukentegels.

Kijk voor meer informatie op www.hetstadsstrand.nl.

(s)Haring the City

Op vrijdag 11 en zaterdag 12 juli 2025 verandert de Vlaardingse Buitenhaven en een deel van de Koningin Wilhelminahaven in het bruisende decor van sHaring the City – een sprankelend nieuw festival waar water, haring, cultuur en gezelligheid samenkomen. Let op: met een kleine s en een grote H, want het draait om de H van haring én van Hart voor de stad.

Het is een gratis toegankelijk evenement met een feestelijk programma vol muziek, theater, varend erfgoed, culinaire verrassingen en ontmoetingen. Het festival is ook een ode aan de rivier, om de stad met het water te verbinden en Vlaardingen dichter bij haar maritieme hart tenbrengen.

Vrijdagavond start met een vlootschouw op de Nieuwe Maas en een feestelijk kadeprogramma. De volgende dag steekt het programma écht van wal.

Met het jongerenfeest Stranded, een ambachtelijk kadeklusplein, straattheater, de gezellige Dolle Dries Bar en natuurlijk veel live muziek van onder andere de Wannebiezz, Rita Young, Sixties Revolution en een spetterende ‘finalalalale’ met de legendarische Hermes House Band.

Kijk op www.sharingthecity.nl voor alle informatie.

WoodWorks_band

Woodworks is een van de festivalbands!

Meer weten?

Rivierzone