Guido de Jong
Samen met ontwikkelaars en initiatiefnemers werkt de gemeente Vlaardingen aan de ontwikkeling van de Rivierzone. Een gebied dat een rijke historie kent. Verschillende Vlaardingers vertellen in deze serie woonverhalen over het wonen en werken in de Rivierzone, de historie ervan en hoe zij kijken naar de toekomst van het gebied. In deze editie de beurt aan Guido de Jong, die Vulcaanbier brouwt aan de Oosthavenkade in de Koningin Wilhelminahaven.
Bier brouwen in de KW-haven: ‘Je voelt de historie’
Om ons heen pakken vrijwilligers haastig tientallen dozen. Grote flessen bier gaan erin. ‘De laatste bestellingen voor de feestdagen,’ vertelt Guido. ‘Die gaan nog mee in de kerstpakketten.’ Aan tafel zitten we, tussen de stookketels, historische houten vaten en talloze dozen vol bier. Met een dikke trui aan. In het ruim 140 jaar oude pand ontbreekt centrale verwarming en tocht komt via gaten in de muren het pand binnen. Een oud pand, een jong biermerk: hoe hebben zij elkaar gevonden?
Het verhaal van Vulcaan begint bij de Haring en Bier wandeltocht, in 2010 opgezet door Guido en een aantal vrienden. ‘We wilden gewoon de gezelligste wandeltocht van Vlaardingen - en Nederland - organiseren. Met een knipoog naar het jaarlijkse Haring- en Bierfeest.’ Die wandeltocht kwam er. In 2010 startte de route met 100 wandelaars, in 2022 liepen 3000 mensen de route dwars door Vlaardingen heen. Vooral één groot feest noemt Guido het. ‘Mensen krijgen van alles onderweg. Haringen, drinken, noem maar op.’
Vlaardings bier
Wel ontbrak er iets: ‘Ècht Vlaardings bier.’ Met die gedachte besloten een aantal vrienden van Guido in 2011 om voor de grap een biertje te gaan brouwen. Wat begon als een geintje werd al gauw een uit de hand gelopen hobby. In 2013 kwam het eerste Vlaardingse biertje van Vulcaan op de markt. Geïnspireerd door de Vulcaanhaven, een ode aan de stad en de Rivierzone.
Winkelpand
De eerste flesjes werden gebrouwen in een winkelpand op de Hoogstraat. Eerst in ketels van zo’n 125 liter. Nu brouwen de mannen van Vulcaan 400 hectoliter bier – omgerekend zo’n 120.000 flesjes - per jaar. Enkele jaren geleden gingen ze op zoek naar een ander, groter pand. Een van hen stuitte op het oude pand waar de brouwerij nu gevestigd is.
Pils
Dit pand is gebouwd in 1880 door de Vlaardingse Alexander Janssen die bier wilde gaan brouwen. Brouwerij De Gekroonde M was geboren en voor korte tijd voorzag zij Vlaardingen van bier. ‘In die tijd dronken mensen vooral bier, meer nog dan water. Dus elk dorp en elke stad had zijn eigen brouwerij. Maar doordat koelmachines, stoomlocomotieven en spoorwegen populair werden, zijn veel kleine brouwerijen omgevallen. Pils van ver werd opeens goedkoper om te maken en het kon ook nog eens makkelijk worden vervoerd.’ Ook voor De Gekroonde M viel het doek.
‘Hier werd de eerste haring aan wal gebracht en met een speciale sjees naar de koningin gereden.’
Opkomst haringvisserij
In de 20e eeuw stond Vlaardingen in het teken van de haringvisserij. ‘Hier werd de eerste haring aan wal gebracht en met een speciale sjees naar de koningin gereden.’ In de KW-haven werden veel panden gebruikt voor de haringvisserij. Zo ook het pand van De Gekroonde M dat na het faillissement gekocht werd door Van Toor. Toentertijd een van de grootste Vlaardingse rederijen. ‘Meer dan de helft van de KW-haven was van Van Toor. Die gebruikte de brouwerij als zoutopslag voor de haring. ’ En dat is op sommige plekken nog steeds te zien aan witte aanslag op de muren. ‘Dat is zout en komt nog steeds uit de muren zetten.’
Historie
Nu, 140 jaar later, wordt het pand weer gebruikt waarvoor het oorspronkelijk bedoeld was: bier brouwen. ‘De cirkel is rond. Het pand is gebouwd als bierbrouwerij en dat voel je, die historie. je voelt die ziel, het straalt karakter uit.’
Hetzelfde geldt, vindt Guido, voor het oude deel van de KW-haven. Een ruwe diamant, zo zou hij het gebied in de huidige staat omschrijven. ‘Nu is alles nog te rauw, een vervallen stuk van Vlaardingen. Natuurlijk, er staan een paar pareltjes tussen. Maar aan veel panden is 60 tot 70 jaar niks gedaan. Dat is verdrietig maar ook onveilig. Panden worden slechter, er ontstaan branden, constructies storten in of zijn niet meer te redden. Zonde. Hier zit onze ziel in, ons karakter. We moeten ervoor waken dat we dit stadsgezicht niet verliezen. Want als je het afbreekt, krijg je het nooit meer terug.’
In de onderstaande video vertelt Guido over een oude fles van De Gekroonde M die in Vlaardingen gevonden is.
In de komende jaren zal de KW-haven nieuwe functies en bewoners krijgen. Daarmee zal het gebied ook anders ingericht worden met bijvoorbeeld veilige fiets- en wandelroutes. Nieuwe appartementen krijgen zicht op oude havenpanden, industrie en schepen over de Nieuwe Maas. In een bruisende omgeving met een ‘ruw randje’, volop kunst en cultuur en de metroverbinding op loopafstand. Ook komt er een hoogwateroplossing die het gebied beschermt tegen hoogtij.